ربای محرم از دیدگاه آیت الله مطهری نقد و بررسی دیدگاههای معاصر

جناب آقای دکتر امرالله حسینی

چکیده:

در قرآن کریم ربا به عنوان یک فعالیت اقتصادی ناسالم تحریم شده است، در فقه اسلامی این حکم پذیرفته شده و فقیهان درباره آن اتفاق نظر دارند، اما اینکه ربای محرم چیست؟ و مفهوم و ماهیت آن کدام است؟ در بین اندیشمندان اختلاف نظر وجود دارد، به خصوص با توجه به اینکه در سنت اسلامی ربا تحت عناوین مختلف از جمله قرض و معامله ربوی تحریم شده است. ربای جاهلی، بهره فاحش، قرض مصرفی، بهره قراردادی و مطلق زیادت لزومی بر سرمایه، فرضیاتی است که در مورد ربای محترم از سوی محققان ارائه شده است.طراحی و ارزیابی عملیات بانکی بدون ربا بسته به نوع نگاه ما درایتن زمینته استت.حکمت تحریم قرض ربوی روشن است، اما دلیل و حکمت تحریم موارد دیگر از جمله ربای معاملی روشن نیست، شهید مطهری از جمله اندیشمندانی است که در این زمینه رأی و نظر در خور توجهی دارد، به نظتر ایشتان ماهیت ربا منحصر در قرض ربوی است وتحریم ربا تنها در قرض ربوی توجیه حقوقی وعقلتی دارد و در موارد دیگر ماهیت و مفهوم ربا وجود ندارد ودلیل تحریم ایجاد حریم بوده است تا ربای قرضی را به موارد دیگر تبدیل نسازند چنانکه این اتفاق امروزه رایج شده و قرض ربوی به عناوین مختلف صورت می گیرد.

کلیدواژه­ها:

ربا، قرض ربوی، ربای معاملی، حریم ربا، بانکداری اسلامی، شهید مطهری

پرسش و پاسخ: