سیری در نهج البلاغه (دانلود فایل)

«سیری در نهج البلاغه» نوشته استاد شهید مرتضی مطهری ( ۱۳۵۸- ۱۲۹۸)، استاد فلسفه اسلامی است. وی قبل از انقلاب بهمن ۵۷ استاد دانشگاه تهران بود و بعد از انقلاب به ریاست شورای انقلاب منصوب شد. این کتاب مجموع مقالات متسلسلی است که در سال‌های ۵۱-۵۲ خورشیدی در مجله «مکتب اسلام» به رشته تحریر درآمد و سپس به صورت کتاب به دست چاپ سپرده شد. این کتاب دارای یک مقدمه و هفت بخش است. مهمترین موضوع‌های بحث شده در این کتاب عبارتند از : نهج‌البلاغه و اندیشه‌های کلامی، تلقی نهج‌البلاغه از عبادت، حکومت و عدالت، ارزش دنیا از نظر قرآن و نهج‌البلاغه.

این کتاب صوتی توسط بنیاد علمی و فرهنگی شهید مطهری و با همکاری انتشارات صدرا با کیفیت بالا و حرفه‌ای تولید شده است. متن اصلی کتاب توسط علی‌همت مومیوند و عناوین، پانوشت‌ها، نقل قول‌ها و ترجمه آیات و احادیث توسط مریم رادپور قرائت شده است.

در بخش هایی از این کتاب صوتی می شنویم:

از کودکی با نام «نهج البلاغه» آشنا بودم و آن را در میان کتاب‌های مرحوم پدرم (اعلی الله مقامه) می‌شناختم. پس از آن، سالها بود که تحصیل می‌کردم. مقدمات عربی را در حوزه علمیه مشهد و سپس در حوزه علمیه قم به پایان رسانده بودم. دروسی که اصطلاحاً «سطوح» نامیده می‌شود نزدیک به پایان بود و در همه این مدت نام «نهج البلاغه» بعد از قرآن بیش از هر کتاب دیگر به گوشم می‌خورد. چند خطبه زهدی تکراری اهل منبر را آنقدر شنیده بودم که تقریباً حفظ کرده بودم، اما اعتراف می‌کنم که مانند همه طلاب و هم‌قطارانم با دنیای نهج البلاغه بیگانه بودم؛ بیگانه وار با آن برخورد می‌کردم، بیگانه‌وار می‌گذشتم.

تا آنکه در تابستان سال هزاروسیصدوبیست، پس از پنج سال که در قم اقامت داشتم، برای فرار از گرمای قم به اصفهان رفتم. تصادف کوچکی مرا با فردی آشنا با نهج البلاغه آشنا کرد. او دست مرا گرفت و اندکی وارد دنیای نهج البلاغه کرد. آن وقت بود که عمیقاً احساس کردم این کتاب را نمی‌شناختم و بعدها مکرر آرزو کردم که‌ای کاش کسی پیدا شود و مرا با دنیای قرآن نیز آشنا سازد.

از آن پس چهره نهج البلاغه در نظرم عوض شد، مورد علاقه‌ام قرار گرفت و محبوبم شد؛ گویی کتاب دیگری است غیر آن کتابی که از دوران کودکی آن را می‌شناختم. احساس کردم که دنیای جدیدی کشف کرده‌ام.

***

اول خود حق را بشناس، آن‌وقت اهل حق را خواهی شناخت؛ خود باطل را بشناس، آن‌وقت اهل باطل را خواهی شناخت. آن‌وقت دیگر اهمیت نمی‌دهی که چه کسی طرفدار حق است و چه کسی طرفدار باطل، و از خطا بودن آن شخصیتها در شگفت و تردید نخواهی بود.

***

از نظر علی علیه‌السلام آن اصلی که می‌تواند تعادل اجتماع را حفظ کند و همه را راضی نگه‌دارد، به پیکر اجتماع سلامت و به روح اجتماع آرامش بدهد عدالت است. ظلم و جور و تبعیض قادر نیست حتی روح خود ستمگر و روح آن کسی که به نفع او ستمگری می‌شود، راضی و آرام نگه‌دارد تا چه رسد به ستمدیدگان و پایمال‌شدگان.

***

ابن عباس در دوران خلافت علی علیه‌السلام بر آن حضرت وارد شد در حالی که با دست خودش کفش کهنه خویش را پینه می‌زد. از ابن عباس پرسید: قیمت این کفش چقدر است؟ ابن عباس گفت: هیچ. امام فرمود: ارزش همین کفش کهنه در نظر من از حکومت و امارت بر شما بیشتر است، مگر آنکه به وسیله آن عدالتی را اجرا کنم، حقی را به ذی‌حقی برسانم، یا باطلی را از میان بردارم.