چکیده:
آنچه شهید مطهری (ره) را در موضوع زن و خانواده از سایر اندیشمندان ممتاز می‌سازد، نوع ورود کلامی به مسأله با استفاده از آموزه‌های اسلامی است. حرکت به سمت تبیین چرایی احکام فقهی مبتنی بر آیات، روایات و عقل(اعم از مستقلات و مستلزمات) باعث گردید در کتاب نظام حقوق زن در اسلام علاوه بر تشریح چیستی و چگونگی احکام به چرایی آن نیز اشاره گردد و گرد اتهام از ساحت شریعت زدوده شود. توجه به تحولات صورت گرفته در ایران و دیگر کشورها بعد از شهادت استاد مطهری، امری ضروری است و ارائه نظر دربارهٔ این تحولات و مسائلی که پدید آورده‌اند، در تکمیل مطالب باقیمانده از ایشان موثر است. با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، مباحث ناظر به حقوق زن و خانواده با تأسی به احکام و مبانی فقهی، روایی، کلامی و… دچار تحول شد و بسیاری از احکام اسلامی در قالب قوانین کشور منعکس گردید. در غرب نیز، طی 50 سال اخیر اتفاقاتی در مسیر تقویت یا تضعیف جایگاه زن و خانواده روی داده که برخی از آنها شایسته پاسخ‌گویی جدید بوده، برخی نیز مکمل مباحث شهید مطهری(ره) و مویدی بر صحت مبانی ایشان است. همچنین در اواخر قرن 20 و اوایل قرن 21 اظهارنظرها و عملکردهایی بر خلاف رویه سابق به چشم می‌خورد، که می‌تواند زمینهٔ مطالعات و تحلیل‌های بدیع باشد. برخی از مباحثی که در این فضای جدید زاییده شده و نیازمند توجه هستند عبارتند از: شکلگیری ناصحیح جنبش زنان در غرب (یکسان‌پنداری حقوق زنان با سایر حقوق اجتماعی، خلط بحث فلسفی عدل با قوانین بشری، تعجیل غیرمتعارف در شکلگیری فمینیسیم، انکار زن بودن زن و وجود اهداف غیرمرتبط با حقوق زن)؛ مبانی جنبش زنان در غرب (تقلیل تفاوت جسمانی دو جنس به امری عارضی و قابل رفع، تشکیک در اصل و ماهیت تفاوت روانی دو جنس، تفسیر تفاوت‌های ذاتی دو جنس به برتری زن بر مرد، نفی تأثیر تفاوت دو جنس در حق و تکلیف آنها در عین پذیرش تفاوت و تضعیف خانواده با تشکیک در اصل و دولتی‌سازی آن).
کلید واژه‌ها:
حقوق زن، تساوی و تشابه، فمینیسم، کارکرد خانواده، جنس و جنسیت
پرسش و پاسخ: