چکیده:
شهید مطهری که یکی از اصلی‌ترین نظریه‌پردازان نظام جمهوری اسلامی است، به عنوان فیلسوف فطرت شناخته شده است. قرائت ایشان از اسلام به عنوان دین فطری حاکی از آن است که ایشان اسلام را پاسخگوی نیازهای معنوی انسان می داند و درصدد تبلیغ همین قرائت از دین و اجرای آن در نظام اسلامی است. مسلم است که نیاز به معرفت و نیاز به محبت در کنار سایر نیازها، از اصلی‌ترین نیازهای معنوی و فطری بشر است. از دیدگاه شهید مطهری حضرت ختمی‌مرتبت(ص), نه تنها آورندهٔ چنین دینی و پاسخگوی چنین نیازی از طرف خداوند در قالب قرآن است، بلکه در عمل، مبین، مفسر و مبلغ همین قرائت از دین الهی است و سنت و سیرهٔ او گواه بر چنین امری است. شهید مطهری حتی یکی از مهمترین عوامل دین‌گریزی را نفی معنویت در تبلیغ دین می‌شمارد. وی ظاهرگرایانِ خالی از معرفت، محبت و معنویت را خطری بزرگ برای اسلام به حساب می‌آورد. این دیدگاه نقطهٔ مقابل ترسیمی است که مستشرقان از اسلام و پیامبر(ص) به دست داده و پیامبر اسلام(ص) را در تقابل با حضرت‌مسیح(ع)، مبلغ خشونت، اقتدارگرایی و تحمیل عقیده به زور شمشیر و راهبردهای اقتدارگرایایانه دانسته‌اند و اخیراً نیز برخی از نواندیشان دینی سعی در تئوریزه کردن آن دارند. این مقاله ضمن ترسیم دیدگاه شهید مطهری، پاسخی به نظریهٔ اخیر نیز به حساب می‌آید.
کلید واژه‌ها:
فطرت، محبت، معنویت، معرفت، دین‌گریزی، اقتدارگرایی، مستشرقان، پیامبر اسلام.
پرسش و پاسخ: